محمدحسن مرادی؛ اعظم اسماعیل زاده
چکیده
در عصر مشروطه شمار فراوانی انجمن در سراسر ایران و از جمله در شهرهای گیلان؛ مانند رشت، انزلی، لاهیجان و آستارا تشکیل شدند. شکلگیری انجمنها؛ همانند دیگر نهادها و سازمانهای مردمی، تلاش برای استقرار نظم جدید و اهمیت دادن به نقش و جایگاه مردم در عرصه سیاست و امور اجتماعی با هدف مشروطهخواهی و حاکمیت بخشیدن به قانون ...
بیشتر
در عصر مشروطه شمار فراوانی انجمن در سراسر ایران و از جمله در شهرهای گیلان؛ مانند رشت، انزلی، لاهیجان و آستارا تشکیل شدند. شکلگیری انجمنها؛ همانند دیگر نهادها و سازمانهای مردمی، تلاش برای استقرار نظم جدید و اهمیت دادن به نقش و جایگاه مردم در عرصه سیاست و امور اجتماعی با هدف مشروطهخواهی و حاکمیت بخشیدن به قانون و آزادی بود. انجمن ملی انزلی در بندر کوچکی بر کنار سواحل دریای خزر تاسیس شد، شهری که در آشنایی ایرانیان با غرب سهیم بود. موقعیت خاص جغرافیایی بندرانزلی بر فعالیت و تحرک انجمن ملی انزلی هر چه بیشتر افزود. با وجود نقشهای متعدد و مهمی که این انجمن ایفا نمود، اما تاکنون پژوهشی مستقل درباره آن صورت نگرفته است. بنابراین پژوهش حاضر با محور قرار دادن انجمن ملی انزلی درصدد پاسخ به این پرسش است که انجمن ملی انزلی چه کارکردهایی داشت؟ این انجمن کارکردهای مختلفی را در حوزههای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و امور عامالمنفعه به اجرا گذاشت. تبین و بررسی مسأله مزبور بر پایه دادههای تاریخی که از خلال اوراق روزنامهها و کتب به روش کتابخانهای فراهم آمد، با عنایت به رویکرد توصیفی ـ تحلیلی هدف پژوهش حاضر است.یافتههای تحقیق نشان می دهد، انجمن ملی انزلی با یاری و همراهی مردم و دیگر انجمنها، نه تنها از مشروطه خواهی و نهادهای آن دفاع نمود بلکه با توجه به درخواستهای مردمی ترتیب و ساماندهی امورات مختلف اجتماعی و اقتصادی را وجه همت خود قرار داد؛ و به توفیقاتی هم نائل شدند.